Günümüzde artan kronik hastalıklar, sindirim problemleri, gıda intoleransları ve bağışıklık sistemi dengesizlikleri, geleneksel beslenme anlayışının ötesine geçen yeni yaklaşımları beraberinde getiriyor. Bu noktada Fonksiyonel Tıp Diyetisyenliği ve özellikle Eliminasyon Diyeti, sağlığı bütüncül bir yaklaşımla ele alan bireyler için önemli bir çözüm sunuyor.

Fonksiyonel Tıp Diyetisyenliği Nedir?
Fonksiyonel tıp, bireyin genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerini analiz ederek kişiselleştirilmiş bir sağlık planı oluşturmayı hedefleyen bir yaklaşımdır. Fonksiyonel tıp diyetisyenliği ise bu anlayışı beslenme planlarına uyarlayan, semptomları değil, hastalığın kökenini hedef alan bir uzmanlık alanıdır.

Bu yaklaşımla çalışan bir diyetisyen:

• Vücuttaki enflamasyon (iltihap) süreçlerini analiz eder,
• Sindirim sistemi sağlığını ön planda tutar,
• Gıda intoleranslarını belirleyerek doğru besinleri önerir,
• Mikrobiyota dengesini gözetir,
• Kişinin yaşam tarzı, stres seviyesi ve uyku düzeni gibi faktörleri dikkate alır.

Eliminasyon Diyeti Nedir?
Eliminasyon diyeti, bağışıklık sistemi tepkisine neden olabilecek besinlerin belirli bir süreyle diyetten çıkarılması ve ardından kontrollü bir şekilde yeniden eklenmesi sürecidir. Bu yöntem, özellikle aşağıdaki belirtilere sahip bireylerde sıklıkla kullanılır:

• Şişkinlik, gaz, kabızlık veya ishal,
• Cilt problemleri (egzama, akne, kızarıklık),
• Kronik yorgunluk,
• Baş ağrısı veya migren,
• Odaklanma problemleri ve beyin sisi,
• Bağışıklık sistemi hassasiyeti.

Eliminasyon Diyetinin Aşamaları

1. Hazırlık ve Planlama: Hangi besinlerin çıkarılacağı belirlenir (gluten, süt ürünleri, yumurta, soya, şeker vb.).
2. Eliminasyon Süreci (2-6 hafta): Belirlenen besinler tamamen diyetten çıkarılır.
3. Yeniden Tanıtım: Her bir besin tek tek ve dikkatlice diyete eklenir. Vücudun tepkisi gözlemlenir.
4. Uzun Vadeli Plan: Tolerans gösterilmeyen besinlerden kalıcı olarak uzak durulurken, diğerleri dengeli şekilde beslenme planına dahil edilir.

Fonksiyonel Tıpta Eliminasyon Diyetinin Yeri

Fonksiyonel tıp, eliminasyon diyetini sadece bir "kilo verme yöntemi" olarak değil, bağışıklık sistemini rahatlatan, bağırsak florasını iyileştiren, enflamasyonu azaltan bilimsel bir araç olarak kullanır. Bu diyeti uygulayan bir Fonksiyonel Tıp Diyetisyeni, süreci sadece besin listeleriyle değil; laboratuvar testleri, semptom takibi ve bireysel yaşam tarzı analizleriyle yönlendirir.

Kimler Eliminasyon Diyeti Yapmalı?

• Sık sık sindirim sistemi şikayetleri yaşayanlar,
• Gıda intoleransı veya alerjisi olduğunu düşünenler,
• Otoimmün hastalıklar ile mücadele edenler,
• Kronik yorgunluk yaşayanlar,
• Cilt problemleriyle baş edenler,
• Sebebi bilinmeyen baş ağrıları yaşayanlar.

Bu süreç, mutlaka bir uzman diyetisyen gözetiminde ve planlı şekilde uygulanmalıdır. Aksi takdirde yetersiz ve dengesiz beslenme riski oluşabilir.